De vertaling van boeken luistert heel nauw, net als die van andere belangrijke documenten. Zelfs tussen het Engels en het Nederlands is het soms lastig om te bepalen welke termen precies aangeven wat er in de brontaal bedoeld is. Daar houden we als vertaalbureau altijd goed rekening mee.
Toch komen er af en toe helaas verhalen naar buiten van andere vertalers, waaruit blijkt dat de opdrachtgever daar niet onverdeeld tevreden mee is. Zoals in het geval van Nigella Lawson. Haar boek werd vertaald naar het Nederlands. Ze is echter niet zo blij met de titel, omdat ze daarin wordt neergezet als een ‘huisvrouw’.
“Ik ben helemaal geen huisvrouw”
Haar boek “How to Be a Domestic Goddess: Baking and the Art of Comfort Cooking” werd naar het Nederlands vertaald. De vertaler koos voor de titel “Hoe word ik een goddelijke huisvrouw?”. De schrijfster kreeg dat van een paar Nederlandse vrienden te horen, maar is er niet bepaald over te spreken. Ze zegt zelf dat ze helemaal geen huisvrouw is, waardoor de titel niet overeenkomt met wat ze graag wil overbrengen.
“Niet dat ik iets tegen huisvrouwen heb, maar ik ben een zakenvrouw die carrière maakt,” vertelt ze tijdens een interview met De Telegraaf. De Britse kok lijkt daarmee de vinger op de zere plek te leggen als het gaat om vertalingen. Enerzijds begrijpen we hier in Nederland wat er bedoeld wordt met een ‘goddelijke huisvrouw’, terwijl zij zich zo niet ziet. Het heeft te maken met verschillen in cultuur en de manier waarop we dingen zeggen. Waardoor het ook voor de vertaler soms lastig blijkt om een goede vertaling vanuit het Engels naar het Nederlands te maken.
Bekendheid een bijkomstigheid
Overigens wil Lawson vooral bezig zijn met het schrijven van boeken, in plaats van vertalingen en haar bekendheid die dat met zich meebrengt. Ze schreef al tientallen succesvolle boeken en heeft een aantal televisieprogramma’s over koken. Daardoor krijgt ze ook aandacht van de roddelpers en moet ze zich zoals nu uitlaten over het feit dat ze zichzelf niet ziet als een huisvrouw.
Dat levert allerlei extra aandacht op, waar ze niet per sé op zit te wachten. In het interview met De Telegraaf vertelt ze verder: “Koken is werk voor mij. Ik heb nooit gesolliciteerd op de functie van bekende Brit. En privé ben ik daar ook helemaal niet mee bezig.” De kans is groot dat ze er ook niet op zit te wachten om het steeds over de vertaling en haar rol als wel of geen huisvrouw te hebben. Toch lijkt dat een gevolg te zijn van het werk dat ze doet en de manier waarop ze naar buiten treedt.
Vertaling van het boek niet helemaal juist
Ondanks dat we in het Nederlands steeds vaker Engelse termen tegenkomen blijkt het soms toch lastig om het Engels om te zetten naar het Nederlands. Het geeft goed aan hoe gevoelig een vertaling soms kan zijn, bijvoorbeeld als het gaat om de titel van een boek.
De vertaling van een titel luistert nauw, maar moet ook aansluiten bij de manier waarop de doelgroep in de doeltaal daar naar kijkt. In Nederland kennen we een relatief breed begrip van een ‘huisvrouw’, waardoor dat anders kan overkomen op een schrijfster uit Groot-Brittannië.