‘Zoiets hebben van’: vrienden en vijanden tegenover elkaar

‘Zoiets hebben van’ zet taalkundige vrienden en vijanden tegenover elkaar, ondanks dat het een onschuldig stukje Nederlandse taal lijkt. In België werd de combinatie onlangs uitgeroepen tot de ‘meest irritante woordconstructie’, terwijl een Nederlandse journalist van Trouw die juist wil uitroepen tot Grammaticale Structuur van het Decennium. Het geeft goed aan dat taal altijd veel discussie oproept. Dat geldt puur voor het Nederlands en de manier waarop we ons uiten. En nog meer voor vertalingen die we maken als vertaalbureau. Het is altijd belangrijk om ons binnen de grenzen van de talen te bewegen. Zowel voor het Nederlands als voor het Engels, Duits, Frans, Spaans en andere talen waarin we vertalen.

‘Meest irritante woordconstructie’

In België lijkt men in ieder geval geen fan van ‘zoiets hebben van’. De combinatie werd uitgeroepen tot de meest irritante woordconstructie. Een advies om het zoveel mogelijk te vermijden, omdat het een lelijk stukje van de Nederlandse taal zou zijn. Dat heeft onder andere te maken met de vage betekenis ervan, waardoor het niet lukt om concreet te worden.

En dat terwijl de constructie op zich er door middel van meerdere woorden juist voor probeert te zorgen dat het goed lukt om heel precies aan te geven wat er aan de hand is. Het had vager gekund, door daar gewoon minder woorden voor te gebruiken. Op die manier ontstaat een paradox die veel taalliefhebbers niet kunnen uitstaan. Terwijl anderen er om die reden juist groot fan van zijn.

Kandidaat voor Grammaticale Structuur van het Decennium

Een goed voorbeeld is de journalist van Trouw, die reageert op de uitverkiezing door de Belgen. Hij is juist van mening dat we ‘zoiets hebben van’ op een voetstuk zouden moeten plaatsen. Door het in 2020 uit te roepen tot de Grammaticale Structuur van het Decennium. En door de combinatie daar nu alvast voor te nomineren, in plaats van die te verguizen. Er lijken dus twee kampen te ontstaan, met de voor- en tegenstanders van de constructie.

Voorstanders zijn van mening dat ‘zoiets hebben van’ eigenlijk alles bevat en daarmee een zeer goede keuze is in het gebruik van Nederlands. Het heeft een werkwoord in zich, net als een oproep om mee te gaan in een precisering. Verder zorgt het voor de aankondiging van een citaat, waardoor het vervolgens gemakkelijk stemmen los kan maken en tot discussie kan leiden. En daar komt nog bij, er zit geen woord Engels bij. Daardoor zijn de tegenstanders van de ‘verengelsing’ van onze taal er sneller voor dan tegen om deze combinatie in het Nederlands te gebruiken.

Vertalen vanuit en naar het Nederlands

Als vertaalbureau hebben we uiteraard te maken met heel andere uitdagingen, bijvoorbeeld als we dergelijke teksten vanuit het Nederlands moeten vertalen naar het Engels, Duits, Frans, Spaans of een andere taal. Het lukt uiteraard niet om de tekst letterlijk om te zetten naar een andere taal. Daarom is het van belang om de tekst in het Nederlands goed te doorgronden en te interpreteren. Dat biedt ons de kans om de vertaling te maken naar een van de andere talen.

En andersom kunnen we ‘zoiets hebben van’ natuurlijk ook gebruiken, als de tekst in de brontaal daar aanleiding toe geeft. Het bewijst de belangrijke voordelen van een native speaker in de doeltaal. Indien dat Nederlands is kennen we immers deze uitdrukking, ook al zijn daar voor- en tegenstanders van te vinden.